Eetbuien
Stoppen met eetbuien: hoe zet ik de eerste stappen ?
- Bezinningsfase
- Eerlijk tegenover uzelf en uw omgeving
- Motivatie
- Een vertrouwenspersoon om mee te praten, te schrijven, te chatten
- Een zelfstandig therapieplan?
- Bijkomende hulp
- Niet opgeven
Als u een boulimieprobleem hebt, weet u
doorgaans reeds lang dat uw gedrag abnormaal is en dat u er best mee zou
stoppen. U bent daar waarschijnlijk ook reeds lang mee bezig, misschien zelfs
al van in het begin van uw aandoening. Alleen, het is u totnogtoe niet gelukt
en dat maakt het probleem vermoedelijk nog erger.
Op het moment waarop u besliste om met uw
eetbuien te stoppen, had u vermoedelijk al een lange weg afgelegd en alle
mogelijke moeite gedaan om tot een oplossing te komen. U hebt uw probleem
hardnekkig voor uw omgeving verborgen gehouden. Elke dag opnieuw hebt u
getracht niet toe te geven aan de eetbuien. U hebt zich een mislukkeling
gevoeld en afschuwelijk alleen, radeloos en wanhopig. U was te beschaamd om met
iemand over uw problemen te praten en wilde ze zelf oplossen, maar helaas bleef
alles zonder resultaat.
Doorgaans is het bij boulimie onmogelijk om
ineens en definitief met de afwijkende voedingsgewoonten te stoppen. U kunt
echter verschillende stappen nemen die u kunnen helpen om de blokkering en het
isolement waarin u verzeild bent, te doorbreken. Wat volgt is slechts een korte
beschrijving van een aantal aspecten van een mogelijke aanpak van dit probleem.
Dit alles staat veel uitgebreider en met meer details gepubliceerd in het boek
waarnaar aan het begin van deze bijdrage verwezen werd.
Bezinningsfase
Voordat u definitief met de eetbuien stopt, is
een soort bezinningsfase nodig. Tijdens deze bezinningsfase moet u
verschillende zaken in overweging nemen:
· uw motivatie om met de eetbuien te stoppen,
· welke voor- en nadelen er zijn en welke voor u de doorslag geven dat u de stap naar buiten wil zetten,
· dat u alleen niet in staat bent om dit probleem zonder hulp van buitenaf op te lossen.
U moet dus in het reine komen met uzelf, uw
eigen tekorten aanvaarden en eroverheen kunnen stappen. In die zin legt deze
bezinningsfase de noodzakelijke grondvesten voor een daadwerkelijke
verandering. Het is belangrijk om goed voorbereid aan de start te verschijnen
als u de eindstreep wilt halen.
Eerlijk tegenover uzelf en uw omgeving
Eerlijk zijn tegenover uzelf is een eerste stap
naar het oplossen van uw boulimieprobleem. Mensen met anorexie blijven
gewoonlijk hardnekkig ontkennen dat ze mager zijn en blijven tegenover de
buitenwereld beweren dat er geen probleem is. De meeste mensen met boulimie
daarentegen, zijn zich wel degelijk bewust van hun eetprobleem. Dat besef weegt
ook zwaar op hen, maar toch bagatelliseren ze geregeld de ernst van de
problemen voor zichzelf. Of ze nemen zich voor dat de uitspatting van vanavond
de laatste is en dat het morgen beter zal gaan. Of ze komen terecht in een
spiraal van liegen en bedrog, waardoor het vertrouwen van mensen uit de naaste
omgeving, zoals partners, broers, zussen, vrienden, enz., een zware deuk
krijgt.
Een eerste, maar zeer belangrijke stap in het
oplossen van uw problemen is daarom dat u eerlijk bent tegenover uzelf, maar
vooral tegenover alle belangrijke mensen die vertrouwen in u hebben, met u
meeleven en tot veel bereid zijn om u te helpen. U zult tegenover hen eerlijk
moeten zijn over uw eetgedrag, het braken en laxeren, uw angstbeelden, enz.
Motivatie
Eens u voor uzelf kunt toegeven dat u een ernstig probleem hebt dat u
niet alleen kunt oplossen, komt een tweede en misschien wel het meest cruciale
van alle elementen : uw motivatie tot verandering. Een sterke motivatie is de
sleutel tot de verandering. Hoe sterker uw motivatie is, hoe groter de kans
wordt dat u uw eetprobleem kunt overwinnen. Verandering brengen in uw manier
van doen en denken en in uw verstoorde eetgedrag is niet eenvoudig. Het is vermoedelijk
één van de moeilijkste opdrachten waarmee u ooit geconfronteerd zult worden.
Alleen wanneer u 100% gemotiveerd bent en u zich volledig wilt inzetten voor
een oplossing, hebt u een zeer grote kans van slagen. De aanpak van uw
eetproblemen krijgt dus de absolute prioriteit in uw leven. De beslissing om
het boulimieprobleem op te lossen, al of niet met de hulp van een professionele
hulpverlener, kunt u pas nemen als u voldoende gemotiveerd bent.
Motivatie is niet iets dat uit de lucht komt vallen. Het opstellen van een motivatieplan
is een zeer nuttig hulpmiddel. Het helpt de motivatie opbouwen en een goede
richting geven. Daarvoor kan men gebruik maken van verschillende technieken,
zoals het opschrijven van alle voordelen van het stoppen met de eetbuien en de
nadelen en gevaren indien men niet stopt, het zoeken naar informatie over de
aandoening, het aanknopen van gesprekken met lotgenoten (eventueel anoniem via
internet), het analyseren van angsten die het loslaten van de boulimie in de
weg staan (), enz.
Een vertrouwenspersoon om mee te praten
U bent zeker niet de enige met een boulimieprobleem. Vermoedelijk heeft
ongeveer 5% van alle jonge vrouwen last van eetbuien en mannen met dit probleem
zijn er ongetwijfeld ook. Bovendien heeft boulimie niets te maken met een
gebrek aan discipline en het is zeer zeker geen bewijs van zwakheid. Zet uw
schuld- en schaamtegevoelens dus aan de kant en zoek contact met een goede
vriendin, vriend of gezinslid met wie u een vertrouwensband hebt en praat over
uw problemen. Meestal is men verbaasd over de positieve reactie die men krijgt.
... te schrijven
Voor sommigen is het praten met een vertrouwenspersoon als eerste stap
om het 'grote geheim' te doorbreken te moeilijk. U kunt dan een tussenstap
inbouwen: u schrijft uw verhaal op en laat het daarna lezen door uw
vertrouwenspersoon. Schrijven is voor sommige mensen gemakkelijker dan praten.
... te chatten
Nog een andere mogelijkheid om over uw probleem met anderen te leren
praten, is het internet. Via allerlei websites over eetstoornissen kunt
u op een anonieme wijze andere mensen contacteren die ook last hebben van
boulimie. U kunt met hen uw problemen bespreken, chatten zegt men op het
internet, en meestal ontdekt u zo al snel dat er vele andere mensen zijn zoals
u. U kunt via internet ook informatie opzoeken of opvragen. Het internet biedt
in dit opzicht ongekende mogelijkheden.
Een zelfstandig therapieplan?
Sommige mensen willen eerst zélf een ernstige poging ondernemen om hun
probleemgedrag af te breken. Daar is niets op tegen. Om voor uzelf een
duidelijk richting in uw pogingen te houden en uw eigen vorderingen te kunnen
volgen, is het aangewezen dat u voor uzelf een duidelijk therapieplan
opstelt. Daarin brengt u eerst de verschillende problemen in kaart. Dit zijn de
factoren die u het meest zorgen baren en die u veranderd wil zien.
Vervolgens formuleert best u een reeks doelen waaraan u wilt werken en ook een
reeks concrete, eenvoudige en haalbare tussenstappen die u kunt zetten om deze
doelen te bereiken. Eén van de doelen kan bv. zijn: geleidelijk leren stoppen
met braken. Als mogelijke tussenstappen kunt u bv. stellen dat u enkele avonden
(bv. 2) per week een eetbui en het braken wil vermijden. U kunt daarbij ook uw
vertrouwenspersoon betrekken door deze vooraf van uw plan in te lichten (of
eventueel samen te eten) en er die dagen eveneens voor zorgen dat er geen
risicovoedsel in huis is.
Ga niet te lang door met een behandeling zonder dat een duidelijke vooruitgang
zichtbaar is. Evalueer uw vooruitgang op vaste tijdstippen (bv. om de 4 weken).
Hoe slechter u eraan toe bent, hoe korter de tijd moet zijn tussen de
evaluaties. Bij elke evaluatie is eerlijkheid met uzelf uitermate belangrijk.
Het is eveneens belangrijk dat u van bij de aanvang van de behandeling haalbare
doelen vooropstelt. Een realistische planning vergroot de kans op succes.
Mensen met eetstoornissen zijn echter bijna allemaal perfectionisten. Zij
stellen hoge eisen aan zichzelf, ook wat betreft de vooruitgang van hun
behandeling. Eens die is gestart, stellen ze zich vaak te hoge en dus
onhaalbare doelen, bv. dat zij onmiddellijk, van de ene dag op de andere, in
staat zijn hun eetbuien, braken en laxeren te stoppen. Wanneer men onhaalbare
doelen koestert, is mislukking echter de regel.
De invloed van een behandelplan kan nog meer gewicht krijgen wanneer het
voorgesteld wordt als een soort contract dat u met uzelf afsluit (zie
'voorbeeld van een behandelcontract'). Een dergelijk contract kan ook worden
afgesloten tussen uzelf en een psychotherapeut.
Bijkomende hulp
Mensen die eerst zelf een poging tot verandering ondernemen, wachten
best toch niet te lang met het opzoeken van professionele hulp. Als uw aanpak
na 2 tot maximaal 3 maanden niet tot vooruitgang leidt (dus: geen afname van
het aantal eetbuien, en het braken en laxeren gaan onverminderd door), dan
wordt professionele hulp onafwendbaar. Hierbij denken wij aan psychotherapie,
relaxatie, hypnose, acupunctuur, haptonomie, enz Bij ernstige problemen kan het
zelfs nuttig zijn dat u zich in een instelling laat opnemen.
Niet opgeven
Het nooit opgeven van de gemaakte afspraak is één van de belangrijkste
elementen in het genezingsproces. Blijven volhouden opent de weg naar de
genezing.
Veel mensen vragen aan het begin van de behandeling of een gunstige afloop te
voorspellen is. Een positieve verandering in het gevoel van eigenwaarde en een
positieve lichaamsbeleving in combinatie met het herstel van een normaal
eetpatroon en het terugkeren van de menstruatie op een spontane wijze, lijken
allemaal zeer gunstige signalen te zijn van een definitieve genezing.
Helaas kunnen niet alle mensen hun boulimieprobleem oplossen. Ongeveer 20 tot
30% van hen gaat, ondanks alle inspanningen, nauwelijks of helemaal niet
vooruit. Het betreft vaak mensen die al zeer lang met deze aandoening kampen en
die daarnaast ook nog last hebben van andere psychische problemen. Bijkomende
moeilijkheden in de familie zoals alcoholisme, sociaal-economische of
psychiatrische problemen, kunnen het resultaat van de behandeling eveneens in
het gedrang brengen.
P.G.